Trong hệ thống tổ chức giao thông hiện đại, sơn vạch kẻ đường tuy là yếu tố nhỏ nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hướng dẫn, phân luồng và đảm bảo an toàn giao thông. Vạch kẻ đường không chỉ giúp người điều khiển phương tiện tuân thủ đúng luật mà còn góp phần giảm thiểu va chạm và tai nạn đáng tiếc.
Vạch kẻ đường là những dấu hiệu sơn hoặc gắn trên mặt đường có chức năng chỉ dẫn, điều tiết và kiểm soát giao thông. Vạch có thể được sơn theo dạng đường thẳng, gạch đứt, ký hiệu hoặc hình mũi tên, với màu sắc phổ biến là trắng, vàng và đôi khi có phản quang để quan sát rõ vào ban đêm.
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT, vạch kẻ đường được chia thành nhiều loại, mỗi loại có chức năng riêng:
Vạch phân làn: phân chia làn xe chạy theo chiều dọc tuyến đường.
Vạch dừng, nhường đường: báo hiệu nơi người điều khiển phương tiện cần dừng hoặc giảm tốc.
Vạch chỉ hướng rẽ: thường có hình mũi tên, đặt tại giao lộ.
Vạch dành cho người đi bộ: thường là các sọc trắng ngang đường, đặt gần trường học, bệnh viện, chợ,...
Vạch phân chia hai chiều xe chạy: giúp ngăn ngừa việc lấn làn, đi sai phần đường.
Khác với sơn thông thường, sơn dùng cho vạch kẻ đường phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật như:
Khả năng bám dính cao trên mặt đường nhựa, bê tông
Chịu mài mòn, chịu nhiệt, không bong tróc dưới tác động của xe cộ
Có độ phản quang tốt để nhìn thấy rõ vào ban đêm hoặc trời mưa
Có hai loại chính là sơn nhiệt dẻo (dẻo nóng) và sơn lạnh hai thành phần
Việc lựa chọn đúng loại sơn và thi công đúng kỹ thuật là yếu tố quyết định độ bền cũng như tính an toàn của vạch kẻ.
Tổ chức giao thông hợp lý: phân làn, phân hướng, giúp phương tiện lưu thông có trật tự.
Giảm xung đột giao thông: hạn chế va chạm tại các điểm giao nhau hoặc đoạn đường nguy hiểm.
Nâng cao ý thức người tham gia giao thông: tạo hành vi lái xe đúng luật và an toàn hơn.
Tăng khả năng quan sát vào ban đêm: vạch phản quang giúp tài xế định hướng khi tầm nhìn kém.
Sơn vạch kẻ đường tuy chỉ là một phần nhỏ trong tổng thể công trình giao thông, nhưng lại có tác động lớn đến trật tự, an toàn và hiệu quả di chuyển. Việc đầu tư đúng loại sơn, thi công đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ sẽ góp phần xây dựng hệ thống giao thông văn minh, an toàn và bền vững.